دانستنی‌های سلامت, همه مقالات

تفاوت جو پرک و جو دوسر پرک

تفاوت جو پرک و جو دوسر پرک

در این قسمت از مجله گرانولا به بررسی تفاوت جو پرک و جو دوسر پرک و کلا تفاوت جو معمولی و جودوسر خواهیم پرداخت.

پرک کردن جو و جو دوسر به چه معناست؟

پرک کردن ( Rolling ) به معنای له کردن دانه‌های جو و یا جو دوسر است. البته این دانه می‌تواند هر غلات دیگری باشد. دانه‌های غلات را از زیر غلطک عبور داده و له می‌کنند. اگر بر روی جو این عمل انجام شود، جو پرک (Rolled Barley) و اگر بر روی جو دوسر این کار صورت گیرد؛ جو دوسر پرک (Rolled Oats) به وجود می‌آید. بهتر است با تفاوت و فرق‌های جو پرک و جو دوسرپرک آشنا شویم.

جو پرک – Rolled Oats

در هر صد گرم جو پرک شده یه صورت متوسط در حدود ۱۰ گرم پروتئین، ۷۷ گرم کربوهیدرات؛ ۱۰ گرم آب، ۳۵۲ کیلوکالری انرژی و ۱ گرم قند است. انواع ویتامین‌های موجود در جو پرک عبارتند از: ویتامین A، ویتامین E، ویتامین K، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، کولین، پانتوتنیک اسید، فولات ، ویتامین B6 است. همچنین دانه جو پرک سرشار از مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم، روی، مس، منگنز و سلنیوم است. 

تفاوت جو با جو دوسر از نظر ظاهری

از نظر ظاهری، تفاوت جو با جو دو سر زیاد است. این تفاوت باعث تشخیص در خرید این دو محصول می‌گردد. جو دو سر نسبت به جو کشیده‌تر و باریکتر است. به دلیل رشد دو جهته گیاه، به آن جو دوسر می‌گویند. جو دو سر پرک انواع مختلف ریز و درشتی دارد که این مورد برای جو پرک بدون مزه با شکل یکسان متفاوت است.

 در شکل زیر جو و جو دوسر پرک نشده و له نشده نشان داده شده است تا تفاوت ظاهری آن ها به خوبی مشخص باشد.

تفاوت ظاهری جو و جو دوسر

تفاوت ظاهری جو دو سرپرک و جو پرک از نظر رنگ برعکس تصویر بالا است. بدین صورت که جو پرک سفید تر است ولی جو دو سر پرک کرم رنگ است و لبه‌های نرمی دارد. به تفاوت ظاهری جو و جو دوسر به هنگام خرید دقت کنید تا دچار اشتباه نشوید. در تصاویر زیر جو دوسر پرک و همچنین جو پرک نشان داده شده است به لبه ها و رنگ آن ها دقت کنید.

تفاوت گیاه جو معمولی با جو دو سر 

هر دو از خانواده غلات هستند ولی جو معمولی با دو سر از دانه و گیاه متفاوتی دارند. جو به صورت خوشه ای، مانند گندم رشد می‌کنند، جو نوعی گیاه خوشه‌ای است و دارای سبوس، ساقه و هسته یا دانه جو می‌باشد. در حالی که گیاه جو دوسر دارای گل‌های کوچکی است که ویژگی‌ آن خوشه ای نیست. جو دوسر یک غلات کامل است که از گیاهی به نام Avena sativa گرفته می شود. از نظر طب سنتی، گیاه جو دوسر، طبیعتی خشک و معتدل دارد. یکی از بارزترین مشخصه‌های گیاه جو دوسر، این است که خاصیت ضدعفونی کنندگی و ضد التهاب بودن دارد.

جو معمولی در تمامی نقاط جهان، با هر شرایط اقلیمی قابل کشت است. ولی جو دو سر فقط در آب و هوای سرد و مرطوب قابل کشت است.

 

جو دوسرپرک و خواص اعجاب انگیز آن

همانطور که توضیح دادیم، جو دوسر پرک، پرک شده جو دوسر است. جو برای پخت به زمان زیادی نیاز دارد و در هنگام پخت بسیاری از خواص خود را از دست می‌دهد. به همین دلیل در رژیم غذایی و صنایع غذایی بیشتر از جو دوسر پرک استفاده می‌شود. در این زمان بیشترین فرآوری بر روی آن انجام می‌شود و به زمان بسیار کمی برای پخته شدن نیاز دارد. همچنین جو دوسر پرک را به صورت خام نیز می‌توانید میل کنید.

از جو دوسرپرک بیشتر به عنوان صبحانه استفاده می‌شود. انواع گرانولا و موسلی از این نوع جو دو سر تهیه شده و همچنین در مافین، کوکی، کلوچه و کیک نیز می‌توان از آن استفاده کرد. برای اینکه یک صبحانه رژیمی میل کنید و یا میان وعده‌ای سالم و مفید را در رژیم غذایی روزانه خود داشته باشید؛ بهترین انتخاب شما گرانولا و موسلی است. تمام محصولات هلتی از جو دوسرپرک تهیه شده‌اند و شما با خیال راحت می‌توانید برای خرید گرانولا از محصولات هلتی استفاده کنید.

جو دوسرپرک تمام مواد مغذی، معدنی و ویتامین‌های گفته شده در قسمت قبل مربوط به جو پرک را در خود جای داده‌است.

جو پرک را جایگزین جو صبحانه کنیم؟

جو پرک معمولی را نمی‌توانید به صورت خام میل کنید. در صورت استفاده از این محصول به صورت خام، سیستم گوارشی توانایی هضم کامل آن را ندارد و مشکلات گوارشی برای شما به وجود خواهد آورد. اما جو دوسرپرک را می‌توانید به صورت خام میل کنید.

می‌توانید جو پرک دوسر را همراه با آب، شیر، آبمیوه و به صورت خام مصرف کنید و نیازی به پختن و تفت دادن ندارد. از جو دوسرپرک شده به عنوان غلات صبحانه می‌توانید استفاده کنید؛ اما جو پرک جایگزین مناسبی برای صبحانه نیست. نکته‌ای که باید به آن دقت کرد؛ این است که در تولید محصولاتی مانند گرانولا، موسلی و انواع غلات صبحانه حتما” باید از جو دوسر پرک استفاده شود تا برای مصرف کننده مشکلات گوارشی و هضمی ایجاد نشود.

 

تفاوت جو دوسر پرک با جو پرک و شاخص گلیسمی

یکی دیگر از تفاوت‌های مهم جو دوسر پرک با جو پرک، در شاخص گلیسمی آن‌ها است. ممکن است برای برخی از شما این سوال پیش بیاید که؛ شاخص گلیسمی چیست؟

 

شاخص گلیسیمی، در واقع مشخص می‌کند که هر غذا دارای کربوهیدرات، تا چه حد و با چه سرعتی می‌تواند قند خون افراد را افزایش دهد! جو دوسر در مقایسه با جو پرک، از شاخص گلیسمی پائین‌تری برخوردار است؛ زیرا، دارای مقدار فیبر بیشتری بوده و سرعت هضم آن نیز کندتر است. از این جهت، افرادی که قصد دارند تا سطح قند خون خود را مدیریت کنند، بهتر است جو دوسر را به عنوان غلات مصرفی‌شان انتخاب نمایند.

به ویژه، اشخاصی که به بیماری دیابت دچار هستند، بهتر است از جو دوسر استفاده نمایند. قرار دادن جو دوسر پرک در برنامه غذایی به صورت مستمر، باعث می‌شود تا سطح انرژی بدن شما در حالتی پایدار باقی بماند. شاخص گلیسمی جو پرک، بالاتر از جو دوسر پرک است. به این معنا که؛ مصرف جو پرک ممکن است با سرعت بیشتری باعث افزایش قند خون در افراد شود. با این حال، جو پرک همواره به عنوان یک غلات کامل در نظر گرفته می‌شود.

💡 جدول مقایسه جو دوسر و جو پرک

 
ویژگیجو دوسر صبحانه (Oats)جو پرک معمولی (Barley)
شکل ظاهریکرم‌رنگ با لبه‌های نرمسفیدرنگ، ترد و با لبه‌های دندانه‌دار
مصرف خامامکانپذیر (مثلاً در گرانولا یا موسلی)غیرممکن (باعث مشکلات گوارشی می‌شود)
شاخص گلیسمیپایین (مناسب برای دیابت و انرژی پایدار)بالاتر (افزایش سریع‌تر قند خون)
کاربرد رایجبلغور صبحانه، گرانولا، شیرینی‌جاتسوپ، آش، حلیم، خورشت
گلوتنبدون گلوتن (مناسب برای افراد حساس)حاوی گلوتن

 

خواص جو دوسرپرک

در ادامه به صورت تخصصی درباره تفاوت جو پرک و جو دوسر پرک و همچنی خواص استفاده از این مواد غذایی خواهیم پرداخت.

کاهش سطح کلسترول خون با استفاده از جو دوسرپرک

تحقیقات مهندسان و کارشناسان صنایع غذایی در سال‌های گذشته نشان داده است که استفاده از این ماده غذایی تا ۲۰ درصد از میزان کلسترول بد خود را کاهش داده و تا ۱۵ درصد سطح کلسترول خوب خون را افزایش می‌دهد.

جو دوسر منبعی بی نظیر از پروتئین

دانه جو دوسر و به خصوص نوع پرک شده آن سرشار از پروتئین است. اگر ورزشکار هستید و یا رژیم غذایی دارید؛ حتما” از این محصول در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنید و در مدت زمان کوتاهی تاثیرات آن را بر روی سلامتی خود مشاهده کنید.

جو دوسرپرک سرشار از آنتی اکسیدان

جو دو سر پرک مملو از آنتی اکسیدان است، که برای حفظ سلامتی بدن بسیار مفید هستند. آنتی‌اکسیدان‌ها برای هر رژیم غذایی سالمی ضروری هستند. آن‌ها از بدن در برابر مولکول‌های مضری به نام رادیکال‌های آزاد (یا اکسیدان‌ها) محافظت می‌کنند. این آنتی اکسیدان‌ها حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی بسیاری هستند (مانند ویتامین E و C و سلنیوم معدنی).

اکسیدان‌ها توسط بدن برای مبارزه با میکروب‌ها و ویروس‌های مضر تولید می‌شوند. اما، اگر بدن از اکسیدان‌ها پر شود، آن‌ها به سلول‌های‌تان حمله خواهند کرد. آنتی اکسیدان‌ها جلوی این فرایند را خواهند گرفت و از سلول‌ها در برابر آسیب حفاظت خواهند کرد

جو پرک و تاثیر آن بر روی فشار خون

از سویی دیگر مصرف جودوسر در پایین آوردن فشار خون موثر بوده و احتمال سکته های قلبی و مغزی را کاهش داده و در بهبود کارایی قلب بسیار مفید است .

مصرف این غله در حفظ تعادل قند و انسولین خون اثر مفیدی دارد، زیرا هضم نشاسته را کند کرده و و عوارض ناشی از افزایش گلوکز خون که پس از خوردن غذا در این بیماران ایجاد می شود را کاهش می دهد به همین دلیل بهترین غله برای افراد دارای دیابت نوع دوم است. خوردن جو دو سر نه تنها فیبرهای مورد نیاز روزانه را به بدنتان می رساند بلکه در کاهش وزن شما نیز موثر است.

جو دوسر مناسب برای بیماران دیابتی

اگر از دیابت رنج می‌برید، وقت آن است که جو دو سر را به وعده‌ی غذایی خود اضافه کنید.دیابت یک بیماری متابولیک است، که سطح گلوکز خون را افزایش می‌دهد و ممکن است به تاری دید، تکرر ادرار و خستگی مفرط منجر شود.

دیابت همچنین می‌تواند ناراحتی‌های جدی‌تری نیز به همراه داشته باشد، من جمله آسیب عصبی یا کلیوی، مشکلات قلبی و عروقی، سکته، و اختلالات شنوایی جو دو سر مملو از فیبر است. مطالعات نشان داده‌اند که یک رژیم غذایی مملو از فیبر ممکن است خطر ابتلا به دیابت را تا ۳۰٪ کاهش دهد.

از آنجا که این غله آب زیادی را به خود جذب می کند ، مصرف کم آن باعث پر شدن معده و احساس سیری می شود در نتیجه اشتهای شما نیز تنظیم می شود.

حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد: جو دو سر حساسیت بدن به انسولین را بهبود می‌بخشد یدین گونه که هورمونی تولید شده توسط لوزالمعده است که نقش‌های بسیاری در بدن ایفا می‌کند. یکی از این نقش‌ها تبدیل کربوهیدرات‌ها به انرژی است.

انسولین همچنین در سوخت و ساز بدن عملکردی حیاتی دارد. داشتن حساسیت به انسولین یعنی مقاومت بدن شما نسبت به انسولین پایین است. این چیز خوبی است، به ویژه اگر درگیر بیماری دیابت باشید.جو دو سر پرک شاخص گلیسمی پایینی دارد، که به متعادل ساختن و حفظ سطح گلوکزی که موجب دردسر شده است کمک می‌کند.

جو دوسر پرک برای درمان یبوست

فیبر نامحلول این غله باعث بهبود کار دستگاه گوارش شده، فعالیت روده ها را توان بخشیده و در درمان یبوست بسیار مفید است . این غله با جذب آب فراوان باعث نرمی مزاج شده و فعالیت روده ها را بالا می برد. که در نتیجه از ابتلا به بیماری هایی مانند هموروئید جلوگیری کرده و در افراد مبتلا به درمان آن کمک می کند.

از اصلی ترین عوامل ابتلا به هموروئید یبوست می باشد. برای به حرکت وا داشتن چیزهای درون روده وجود فیبر ضروری است. کسانی که از مشکلات روده رنج می‌برند با استفاده از خواص جو دو سر بهبودی خواهند یافت

هر فنجان جو دو سر پرک حاوی ۸ گرم فیبر محلول و نامحلول است. فیبر نامحلول موجود در جو دو سر آب را جذب خواهد کرد که بعدا باعث خیس شدن مدفوع گیر افتاده در روده خواهد شد. وقتی مدفوع پر از آب شود، نرم می‌شود و خارج شدنش راحت‌تر صورت خواهد پذیرفت. برای رفع یبوست، کم کم میزان فیبر مصرفی‌تان را افزایش دهید. آن وقت از تشکیل گاز در معده، نفخ و اسهال نیز جلوگیری خواهد شد. حتما آب زیادی در طول روز بنوشید

جو دوسرپرک و پیشگیری از سرطان

برخی از تحقیقات دیگر نشان می دهند که مصرف جو دو سر باعث کاهش عوامل سرطان زایی در سرطانهای دستگاه گوارش می شود. ولی مصرف جو دوسر جایگزین درمان نیست و باید به درمان های پزشک آنکولوژیست خودتان اعتماد کنید. تغذیه خوب بیشتر در نقش پیشگیری عمل می کند. پس تا سلامت هستید با تغذیه مناسب، احتمال سلامتی آینده خود را افزایش دهید. 

همچنین ویتامینها و املاح معدنی موجود در این غله از احتمال ابتلای فرد به انواع سرطان ها به ویژه سرطان های متاثر از هورمون ها از جمله سرطان سینه، تخمدان  و پروستات می کاهند. تحقیقات نشان داده است که در زنانی که دارای اختلالات هورمونی بوده اند ، مصرف جو دو سر سبب کاهش فعالیت عوامل به وجود آورنده سرطان سینه می شود. 

جو دو سر حاوی سلنیوم است، که آنتی اکسیدانی است که از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت و آن‌ها را ترمیم می‌کند. آنتی اکسیدان‌ها به ترمیم DNA و مبارزه با سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند. در نتیجه، جو دو سر ممکن است خطر ابتلا به سرطان، به خصوص سرطان روده‌ی بزرگ را کاهش دهد.

 

🌾 مکانیسم‌های اصلی اثر جو دوسر در پیشگیری از سرطان

بر اساس مطالعات معتبر (مانند مرورهای سیستماتیک و مقالات منتشر شده در نشریاتی مثل Nutrients و International Journal of Molecular Sciences)، جو دوسر از چند مسیر کلیدی عمل می‌کند:

۱. تقویت سیستم ایمنی توسط بتا-گلوکان:

  • نحوه عمل: فیبر محلول معروف جو دوسر، بتا-گلوکان، مانند یک تعدیل‌کننده سیستم ایمنی عمل می‌کند.

  • توضیح علمی: این ترکیب، فعالیت سلول‌های ایمنی خاصی مانند ماکروفاژها و سلول‌های کشنده طبیعی (NK Cells) را افزایش می‌دهد. این سلول‌ها مسئول شناسایی و نابودی سلول‌های غیرعادی و سرطانی در بدن هستند. با تقویت این سیستم نظارتی، بدن بهتر می‌تواند در مراحل اولیه از تشکیل تومور جلوگیری کند. این مکانیسم به ویژه در پیشگیری از سرطان کولورکتال (روده بزرگ) مورد مطالعه قرار گرفته است.

۲. خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی قوی (آونانترامایدها):

  • نحوه عمل: جو دوسر حاوی ترکیبات فنلی منحصربه‌فرد و قدرتمندی به نام آونانترامایدها است.

  • توضیح علمی: استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن دو عامل اصلی و زمینه‌ساز آسیب به DNA و تکثیر غیرقابل کنترل سلول‌ها (سرطان) هستند. آونانترامایدها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد مضر و کاهش مسیرهای التهابی در بدن، به محافظت از سلول‌ها در برابر این آسیب‌ها کمک می‌کنند.

۳. بهبود سلامت روده و دفع مواد سرطان‌زا:

  • نحوه عمل: هر دو نوع فیبر موجود در جو دوسر (محلول و نامحلول) در سلامت روده نقش دارند.

  • توضیح علمی: فیبر با افزایش حجم و نرم شدن مدفوع، سرعت عبور مواد زائد از روده را افزایش می‌دهد. این کار زمان تماس مواد سمی و سرطان‌زای موجود در مواد غذایی با دیواره روده را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. علاوه بر این، بتا-گلوکان به عنوان یک پری‌بیوتیک، غذای باکتری‌های مفید روده را تأمین کرده و به تعادل میکروبیوم روده کمک می‌کند که خود عاملی کلیدی در پیشگیری از سرطان است.

💡 خلاصه علمی و کاربردی

به زبان ساده، جو دوسر مانند یک سرباز چندوجهی عمل می‌کند:

  • سیستم ایمنی را هوشیار می‌کند (بتا-گلوکان).

  • از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کند (آونانترامایدها).

  • محیط روده را پاک و سالم نگه می‌دارد (فیبر).

مطالعه‌ای که در مجله معتبر BMJ منتشر شده، به طور کلی‌تر نشان می‌دهد که مصرف منظم غلات کامل (مانند جو دوسر) با کاهش خطر کلی ابتلا به چندین نوع سرطان، به ویژه سرطان‌های دستگاه گوارش مرتبط است.

 

🔬 یافته‌ها از منابع علمی معتبر

  1. مطالعه مروری در مجله Nutrients (2021)

    • نتیجه: فیبر محلول جو دوسر (بتا-گلوکان) با modulating سیستم ایمنی و تغییر میکروبیوتای روده می‌تواند اثرات محافظتی در برابر سرطان کولورکتال داشته باشد.

    • منبع: “The Role of Oat Beta-Glucan in Colorectal Cancer Prevention”

  2. مطالعه در International Journal of Molecular Sciences (2020)

    • نتیجه: ترکیبات فنلی موجود در جو دوسر (آونانترامایدها) دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی هستند که می‌توانند از آسیب DNA و تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری کنند.

    • منبع: “Avenanthramides of Oats: Anti-Cancer and Anti-Inflammatory Properties”

  3. فراتحلیل در مجله BMJ (2021)

    • نتیجه: مصرف بالای غلات کامل (از جمله جو دوسر) با کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال، پانکراس و معده مرتبط است.

    • منبع: “Whole grain consumption and risk of cardiovascular disease, cancer, and all cause mortality: systematic review and dose-response meta-analysis”

هنوز به استفاده از جو دوسرپرک در رژیم غذایی خود شک دارید؟ این ماده غذایی مقوی و غنی از انواع ویتامین‌ها و املاح و مواد معدنی بهترین گزینه برای صبحانه یا میان وعده است. مجموعه هلتی با تولید انواع گرانولا و موسلی تهیه شده با جو دوسرپرک در طعم و مزه متفاوت، با هر سلیقه غذایی که دارید؛ آماده ارائه محصولات خود به شما عزیزان است. برای سفارش و خرید گرانولا و موسلی از محصولات ما دیدن کنید.

 جدول مقایسه مواد مغذی

ماده مغذی

جو دوسر پرک

گرانولا

موسلی

کالری

۳۸۹

۴۱۱

۳۸۷

چربی

۵ گرم

۱۴ گرم

۱۱ گرم

چربی اشباع شده

۱ گرم

۲ گرم

۲ گرم

چربی غیر اشباع چندگانه

۲ گرم

۵ گرم

۴ گرم

چربی تک غیراشباع

۱ گرم

۶ گرم

۵ گرم

کربوهیدرات

۶۶ گرم

۶۲ گرم

۶۳ گرم

قند

۴ گرم

۱۸ گرم

۱۲ گرم

فیبر

۱۰ گرم

۹ گرم

۱۳ گرم

پروتئین

۱۳ گرم

۱۰ گرم

۱۰ گرم

آهن

۴ میلی گرم

۳ میلی گرم

۵ میلی گرم

منیزیم

۳۹ میلی گرم

۸۰ میلی گرم

۱۵۰ میلی گرم

ویتامین B1

۰.۱ میلی گرم

۰.۱ میلی گرم

۰.۱ میلی گرم

ویتامین B6

۰.۱ میلی گرم

۰.۴ میلی گرم

۰.۳ میلی گرم